Allodynia dotykowa jest jednym z charakterystycznych objawów fibromialgii.

Allodynia dotykowa to stan neurologiczny, w którym odczuwanie bólu – czasami naprawdę silnego – może wystąpić nawet przy delikatnym dotyku.
Nieszkodliwe bodźce fizyczne są odczuwane w tym stanie jako dotkliwy ból.

Allodynia dotykowa może wystąpić w przypadku np. migren, neuralgii nerwu trójdzielnego, neuropatii obwodowej, czy w fibromialgii.
W przebiegu fibromialgii można wyróżnić wiele rodzajów bólu, jak np. przeczulica, czy parestezja (nieprawidłowe odczuwanie, takie jak pieczenie, czy mrowienie bez konkretnej przyczyny).

Allodynia dotykowa – objawy

Jak wiele innych objawów, również allodynia dotykowa może mieć postać od łagodnej po ciężką. Może dotyczyć całego ciała, lub tylko niektórych obszarów, występować ciągle, lub rzutami (zaostrzenie objawów).

Z dostępnych specjalistycznych źródeł wynika, że pojawienie się allodyni może być spowodowane nawet przez jednorazowy trigger (wyzwalacz), taki jak nadepnięcie na coś ostrego, czy drapanie.

Allodynia dotykowa – możliwe rodzaje

• Allodynia mechaniczna (związana z bodźcami fizycznymi)
• Alodynia termiczna (wywołana zmianami temperatury)

Najczęstsze problemy:

• Ból spowodowany dotykiem odzieży, a nawet metkami, lub szwami.
• Palący ból spowodowany ramiączkami, czy zapięciem stanika, skarpetkami lub innymi uciskającymi elementami.
• Ból po noszeniu nawet najlżejszej torebki na ramię, siatek.
• Bolesność podczas noszenia zatyczek do uszu, czy okularów na nosie.
• Ból spowodowany dotykiem koców, ręczników, czy nawet pościeli.
• Ból podczas przytulania, czy uścisku dłoni
• Odczuwanie bólu po wyjściu na zimno
• Ból podczas wyciągania czegoś zimnego z zamrażarki, czy nawet lodówki.

Allodynia dotykowa – przyczyny

Allodynia dotykowa jest formą bólu, który powstaje na skutek nieprawidłowego działania wyspecjalizowanych nerwów, zwanych nocyceptorami (receptory bólowe). Nocyceptory wyczuwają informacje ze środowiska, takie jak temperatura, ciśnienie i inne warunki, które powodują uszkodzenie na poziomie skóry.

Dzięki nim np. odsuwamy rękę od ognia, czy palnika, zanim jeszcze zdamy sobie sprawę z niebezpieczeństwa. Dzięki nocyceptorom wyzwalana jest reakcja odruchowa.

W przypadku fibromialgii nocyceptory mogą odbierać normalne odczucia jako bolesne. Zamiast wywoływać ból miejscowo, ból w fibromialgii jest spowodowany ogólnym wzmocnieniem bólu w ośrodkowym układzie nerwowym. [ Przeczytaj także: Fibromialgia – jakie są przyczyny tej niewidzialnej choroby.]

Allodynia dotykowa – leczenie

Leczenie allodynii jest ściśle powiązane z łagodzeniem objawów fibromialgii i obejmuje np.:

• Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny – SNRI
• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
• Leki przeciwpadaczkowe, zwłaszcza Lyrica (pregabalina) i Neurontin (gabapentyna)
• Miejscowa lidokaina

Ulgę może przynieść również stosowanie miejscowo kremów, plastrów (kapsaicyna) i maści przeciwbólowych.

Największą ulgę przynosi jednak zidentyfikowanie i unikanie wyzwalaczy allodynii.

Jeśli zaobserwujesz jakieś okoliczności, w których dochodzi do zaostrzenia bólu, staraj się je wyeliminować, nie próbuj zwiększać swojej odporności, bo może to przynieść odwrotny efekt.
Delikatne, nieuciskające ubrania, unikanie niskich temperatur – wszystko, co uda Ci się zapisać i zaobserwować w swoim dzienniku objawów – bardzo polecamy taki prowadzić.

Źródła:
He Y, Kim PY. Allodynia. StatPearls. Updated January 2019.
Dubin AE, Patapoutian A. Nociceptors: The sensors of the pain pathway.  
Adrienne Dellwo - Fibromyalgia and Tactile Allodynia
Harte SE, Harris RE, Clauw DJ. The neurobiology of central sensitization.